กงล้อ

ปี พ.ศ. 2511 มีหนังสือพ็อคเก็ตบุ้คบางๆ เล่มหนึ่ง ชื่อ กงล้อ หน้าปกพื้นสีขาว ตัวหนังสือสีแดง-ดำ มีภาพกงล้อและรายชื่อนักเขียนที่ปรากฏในเล่มทั้ง 6 คน โดยมีประเสริฐ เสาวคนธ์ ดำเนินงาน สุรินทร์ คุ้มสิน เป็นผู้พิมพ์ผู้โฆษณา ความหนา 100 หน้า ราคา 5 บาท
**
วันดานั่งมองฝนที่กำลังพร่างพรม พลางคิดว่าอากาศเย็นๆ และขมุกขมัวอย่างนี้ช่างชวนให้อยากซุกตัวเข้าไปในผ้าห่มเสียนี่กระไร และหากมีหนังสือในมือสักเล่ม การเอนกายตอนกลางวันที่ไม่มักคุ้นคงจะสมบูรณ์ยิ่งขึ้น แต่เอาเข้าจริงการนอนห่มผ้าอ่านกลับทำให้ตาปรือมากกว่าจะเพิ่มรสชาติในการอ่าน
**
เมื่อลุกมานั่งพลิกดู พ.ศ. ที่เรื่องสั้น 5 ชิ้นกับ 1 บทกลอนนี้ตีพิมพ์ครั้งแรก เธอพบว่ามีระบุไว้เพียง 2 ชิ้น แม้จะรู้สึกผิดหวังกับชิ้นอื่นที่ไม่ได้บอกวันเวลา แต่เมื่อรู้ว่าหนึ่งในนั้นได้ย้อนเวลาไปถึง 60 ปี ก็ชวนให้สนใจ
ด้านในของปกหน้า มีข้อเขียนของ “ศิริ ประภารัตน์” เอ่ยถึง “กงล้อ” ว่า แต่บรรพกาลนั้นได้นำกงล้อไปเป็นสัญลักษณ์ เริ่มตั้งแต่ “กงล้อ” เคยได้รับการสถาปนาเป็นธรรมจักรอันเป็นเครื่องหมายของพุทธศาสนา แต่ “กงล้อ” เองก็เคยรองรับและนำพาผู้พ่ายแพ้หลบไปเลียแผล รวมทั้งการหมุนของกงล้อที่เวียนตามรอยโครอยกระบือ
พ.ศ. 2511 “กงล้อ” ได้ทำหน้าที่ใหม่อีกสถานะหนึ่ง นั่นคือการนำพาหนังสือในชื่อ กงล้อ นี้ให้หมุนไปเบื้องหน้า..ฝ่ามรสุมนานาตามประสาหนังสือวรรณกรรม หน้าถัดไป ประเสริฐ เสาวคนธ์ ผู้ดำเนินการซึ่งคงกำลังอยู่ในวัย (และจิตใจ) แข็งแกร่ง จึงได้ประกาศว่า นอกจาก กงล้อ เล่มนี้แล้ว ก็ยังจะมี มาตุลี ตามมาติดๆ อีกหนึ่งเล่ม ส่วนที่ว่าต่อมา มาตุลี จะได้ออกมาจริงหรือเปล่า ตอนนี้วันดายังหาหนังสือเล่มนี้มายืนยันไม่ได้
**
พฤษภาๆ หน้าฝน
เด็กๆ ทุกคนต้องไปโรงเรียน
ปิดเทอมเมษาน่าเปลี่ยน
อยากหยุดโรงเรียนในหน้าฝน

วันดามักจะคิดถึงเพลงบทนี้เมื่อถึงเดือนพฤษภาคม อากาศร้อนอบอ้าวสลับกับฝนตก ปีนี้เธอคิดว่า “ฟ้าคะนอง” ดูจะตกเป็นจำเลยโหดบ่อยกว่าทุกปี
ข่าวโรคชิคุนกุนย่าระบาดทางภาคใต้ลามมาถึงภาคกลาง ทำให้เธอฉุกคิดว่าหมู่นี้ยุงชุมมากขึ้น จึงเดินเข้าไปในสวน เพื่อสำรวจโอ่งที่ตั้งไว้ตามร่องว่ามียุงเกิดในโอ่งมากหรือเปล่า แต่โอ่งใบแรกที่เมื่อเปิดฝาออกดู วันดาก็ไม่ทันได้มองลูกน้ำหรือยุง เพราะทันใดนั้นมีตัวสีดำเหลือง ยาวสัก 1 ฟุตกระโดดขึ้นมาเกือบถึงปากโอ่ง แล้วก็หล่นจ๋อมกลับลงไป ทำให้เธอต้องรีบหากิ่งไม้มาปักในโอ่งเพื่อให้เจ้า “เหี้ย” น้อยได้เกาะและไต่ขึ้นมา หาไม่แล้วอีกไม่นานมันอาจเน่าอยู่ในโอ่งที่มีน้ำอยู่ไม่ถึงคืบ
**
หลังจัดการคว่ำโอ่งมังกรทุกใบแล้ว วันดากลับมานั่งพักเหนื่อยอยู่กับ “กงล้อ”
**