เหมือนจะไม่ต้องสงสัยอะไร ใครๆ ก็เดาออกว่า “คืนแรก” มักจะเกิดอะไรขึ้น?!?
แต่ถ้าจินตนาการย้อนกลับไป 300 ปี ในยุคที่พระนางบ่าวสาวไม่เคยเห็นหน้ากันมาก่อน หรือเคยเห็นหน้าแว้บๆ แต่ไม่เคยเฉียดกายเข้าใกล้ ครั้นเมื่อต้องอยู่ตามลำพังกับ “ภารกิจเบื้องหน้า” พระนางจำเป็นต้องร่วมมือกันค้นหาหนทาง “ผ่านด่าน” ไปให้ได้ ทำให้เรื่องราวใน “คืนแรก” กับคนแปลกหน้า ลุ้นระทึกยิ่งกว่าบทอัศจรรย์เป็นไหนๆ
“คืนแรก” ของพระเพื่อนพระแพง ใน ลิลิตพระลอ นั้นงามนัก เหลือจะบรรยาย สองนางซึ่งจะเป็นจะตายอยากจะได้พระลอ แต่เมื่อพระลอมาคอยอยู่ห่างเพียงม่านกั้น สองนางก็ปอดแหกเอาดื้อๆ “หนูกลัวอ่ะ” แล้วตัดพ้อต่อปากต่อคำกับพี่เลี้ยงอยู่เป็นนาน
พี่เอยแต่น้อยเกิด ตนมา
ยังไป่เคยเดียงษา สักน้อย
จักไปดั่งฤๅนา วานช่วย ริรา
อายเร่งอายค้อยค้อย หนึ่งไส้เผือกลัว ฯ
ฝ่ายพระพี่เลี้ยงนางรื่นนางโรยก็เหลือที่ ไม่ให้กำลังใจ “สู้ๆ” ซ้ำยังบอกสองนางว่าไม่ใช่เด็กแล้ว ไอ้เรื่องที่ไม่เคยมันต้องลองถึงจะรู้ “แม้บ่เคยจำเคย จึ่งได้” ก็จริงดังว่า เริ่มจากกลัวๆ กล้าๆ สุดท้ายก็กล้ามากกว่ากลัว
สองหญิงหนึ่งชาย ยังไม่ทันได้คุยกัน “อัศจรรย์” ก็เกิด
นี่คือศิลปะแห่งกาพย์กลอนที่งามไม่แพ้บทอื่นในวรรณคดี แต่ไม่เคยถูกพูดถึง เวลาเรียนก็มักเลี่ยงไปสอนบทชมนกชมไม้ดูเนื้อดูปลา ละเลยชั้นเชิงบทพระนางใน “คืนแรก” ไปอย่างน่าเสียดาย
ก็ในเมื่อ “คืนแรก” งดงามถึงเพียงนี้ ชอบหรือที่เราจะปล่อยผ่านไปง่ายๆ เป็นเหตุให้ด่างพร้อยไม่รอบคอบในการ “อ่าน” เอารสวรรณคดีอย่างน่าตำหนิ
เพียงแค่ ลิลิตพระลอ ที่พระนางเตรียมใจเตรียมกายจะ “เลคเชอร์” กันมาตั้งแต่ต้นเรื่อง ยังน่าเอ็นดูขนาดนี้ สมุทรโฆษคำฉันท์ ซึ่งเป็นวรรณคดีประเภท “เทพอุ้มสม” พระนางไม่เคยเจอไม่เคยรู้จักกันมาก่อน นอนหลับอยู่ดีๆ ลืมตามาก็เจอคนแปลกหน้านอนอยู่ข้างๆ
ทำไงดี?!?
