เป็นที่ทราบกันดีในหมู่ผู้ที่สนใจประวัติศาสตร์พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทยว่า มหาชน คือหนังสือพิมพ์ที่ พคท. จัดพิมพ์เผยแพร่ในช่วงระหว่างปี 2485 – 2493 ซึ่งก็คือในช่วงต้นของสงครามโลกครั้งที่ 2 จนถึงช่วงเวลาหนึ่งปีหรือสองปีภายหลังการรัฐประหาร 8 พฤศจิกายน 2490 ดังนั้น ในแง่หนึ่ง หนังสือพิมพ์ มหาชน จึงเป็นหลักฐานชั้นต้นที่มีความสำคัญต่อการศึกษาประวัติศาสตร์ความคิดและการเคลื่อนไหวของ พคท. ขณะที่ในอีกแง่หนึ่งก็เป็นหลักฐานชั้นต้นที่มีความสำคัญต่อการศึกษาประวัติศาสตร์การเมืองไทยในช่วงเวลาดังกล่าวอย่างมาก
ในบทความชิ้นนี้ ผู้เขียนต้องการแสดงให้เห็นว่า หนังสือพิมพ์ มหาชน กำเนิดขึ้นเมื่อไหร่ ดำรงอยู่อย่างไร ภายใต้สถานการณ์ทางการเมืองแบบไหน มีชะตากรรมอย่างไรบ้างภายใต้บริบททางการเมืองเช่นนั้น และที่สำคัญก็คือต้องการแนะนำให้ผู้อ่านได้รู้จักหนังสือพิมพ์ มหาชน รายสัปดาห์ เฉพาะส่วนที่ยังหลงเหลือมาจนถึงปัจจุบัน ซึ่งในที่นี้หมายถึง มหาชน รายสัปดาห์จำนวนหลายต่อหลายฉบับที่ พคท. จัดพิมพ์เผยแพร่อย่างเปิดเผยในช่วงระหว่าง
ต้นเดือนมกราคม 2490 ไปจนถึงปลายเดือนธันวาคม 2491 นั่นเอง
อย่างไรก็ตาม เป็นความจริงที่ว่าในรอบหลายปีที่ผ่านมาได้มีนักประวัติศาสตร์และนักรัฐศาสตร์คนสำคัญทั้งไทยและเทศได้ใช้ มหาชน เป็นหลักฐานในการศึกษาประวัติศาสตร์ของ พคท. และการเมืองไทยในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 และหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 มาแล้วนักต่อนัก ฉะนั้นคงจะเป็นการคุยเขื่องเกินตัวถ้าหากผู้เขียนจะกล่าวว่าข้อเขียนชิ้นนี้เป็นอะไรที่ “ใหม่” ทั้งกระบิ แต่อย่างไรเสีย ผู้เขียนก็หวังว่าจะทำให้ผู้อ่ านรู้จักกับหนังสือพิมพ์ มหาชน รวมทั้งการเคลื่อนไหวทางความคิดและการเคลื่อนไหวทางการเมืองวัฒนธรรมของ พคท. ได้มากยิ่งขึ้น
