คู่หู | companions

ความหลากหลายในน้ำเสียงที่ต่างก็น่ารับฟังในบทความทั้งสี่ชิ้นนี้ เป็นข้อพิสูจน์ว่าการเสนอความเห็นวิจารณ์เกี่ยวกับการใช้อำนาจทางกฎหมายของศาลไทยนั้น สามารถทำได้และควรได้รับการส่งเสริม ทั้งนี้ ความน่าเชื่อถือของศาลนั้นมิใช่อยู่ที่การปราศจากเสียงวิจารณ์ หากอยู่ที่การยอมรับให้มีการวิจารณ์ เพราะเหตุว่าศาลเองย่อมต้องสามารถพิสูจน์ให้เห็นได้ว่า การใช้อำนาจของตนนั้นมิได้เป็นฝ่ายไปละเมิดอำนาจอันไม่ควรถูกละเมิดเสียยิ่งกว่าของประชาราษฎร

จากการศึกษาความผิดฐานละเมิดอำนาจศาลผ่านทางการให้เหตุผลประกอบคำพิพากษาของคำพิพากษาฎีกาตั้งแต่ปี พ.ศ.2478 – 2554 รวมระยะเวลาทั้งสิ้น 76 ปี พบว่า ความผิดฐานละเมิดอำนาจศาลมีความพิเศษแตกต่างไปจากความผิดฐานอื่นๆ ตรงที่เป็นคดีที่มีลักษณะการดำเนินคดีแบบ ONE STOP SERVICE

ที่ศาลรัฐธรรมนูญอ้างว่าเพื่อขยายสิทธิให้แก่ประชาชนผ่านการยื่นคำร้องได้โดยตรง แท้แล้วเป็นการขยายสิทธิให้แก่ศาลรัฐธรรมนูญเองเสียมากกว่า ขออภัย ข้าพเจ้าไม่อยากจะพูดเลยว่า เหมือนศาลรัฐธรรมนูญบอกว่า โยนข้ามหัวอัยการสูงสุดมาได้เลยเดี๋ยวจะจัดให้ — การกระทำเช่นนี้เท่ากับว่าศาลเป็นผู้ “ละเมิดรัฐธรรมนูญ” เสียเองใช่หรือไม่?

รองเท้าแตะและเท้าอันสกปรกของชาวบ้านเป็นของต่ำที่ชนชั้นสูงไม่ปรารถนาที่จะยุ่งเกี่ยวด้วย (แม้จะยังต้องการให้เขามีความรัก ความศรัทธาในตนเองก็ตาม) และเมื่อเป็นของต่ำแล้ว ก็ไม่ควรเหยียบย่ำเข้าไปในที่สูงอย่างศาล ดังนั้นหากชนชั้นล่างยังคงปรารถนาที่จะเรียกร้องความยุติธรรมจากศาลอยู่ ก็อย่าบังอาจนำของต่ำ ๆ เหล่านี้เข้าไปทำให้เปรอะเปรื้อนในบริเวณศาล มิเช่นนั้นอาจกลายเป็น “การละเมิดอำนาจศาล” ได้

ข้อเขียนชิ้นนี้มีความพยายามที่จะแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการดำรงอยู่ของกฎหมายว่าด้วยการละเมิดอำนาจศาล และในขณะเดียวกันก็บ่งชี้ให้เห็นถึงข้อบกพร่องของการใช้อำนาจของศาลในการลงโทษฐานละเมิดอำนาจศาล ทั้งยังเสนอแนวทางในการถ่วงดุลระหว่างการรักษาไว้ซึ่งความศักดิ์สิทธิ์ของศาลยุติธรรมกับการคุ้มครองสิทธิในการแสดงออกทางความคิดของประชาชน